woensdag 16 december 2009

Moeten

Ik merk weleens dat het woord moeten weerstand oproept. Als je iets moet doen, impliceert dat een verplichting, er zit dwang achter. Misschien dat het ook onplezierige associaties oproept vanuit je jeugd, werk of andere situaties waar je eigenlijk geen zin had om iets te doen en dat het toch moest.

Laatst las ik dat je "moeten" zou kunnen vervangen door "kunnen" of "mogen". Als je "kunnen" gebruikt, geef je een mogelijkheid aan. De persoon heeft dan een keuze en zal vanuit eigen motivatie het wel of niet doen. Het woord "mogen" geeft aan dat het een gunst is. Laatst hoorde ik een trainer zeggen: "Jullie mogen jullie boek openen bij hoofdstuk 10". Veel mensen zullen bij "mogen" prettige associaties hebben en eerder meegaan in het verzoek.

Je moet dit blog goed lezen.


Je kunt dit blog lezen en er iets van opsteken.


Als je dit leest, mag je dit toepassen in je dagelijkse werk.

maandag 27 juli 2009

Maar

Waarschijnlijk is het je weleens opgevallen dat het woordje "maar" een enorme invloed kan hebben op de betekenis van een zin.

Het is vandaag zonnig, maar morgen zal het regenen.


In bovenstaande zin, als je alleen zou horen "Het is vandaag zonnig", dan heb je daar waarschijnlijk een prettig gevoel bij. Wanneer er "maar morgen zal het regenen" achteraan komt, wist het dat prettige gevoel uit en heeft "morgen zal het regenen" de overhand.

Ik vind dat jullie goed werk doen, maar ik denk dat er nog wat verbeterd moet worden.


Ook hier zie je dat "maar" het eerste deel van de zin neutraliseert en het tweede deel benadrukt. Wat er blijft hangen is "er moet nog wat verbeterd worden". Het woord "maar" geeft een contrast aan tussen dat voor en na "maar". Laten we zeggen dat dit de structuur van de zin is: "X maar Y". Het woord neutraliseert of ontkent X, terwijl het Y benadrukt. Als dit de bedoeling is van wat je wilt communiceren, is dat prima. Soms zie je dat mensen uit gewoonte "maar" gebruiken, terwijl ze die bedoeling niet hebben.

En


Je kunt "maar" vaak vervangen door "en", waardoor X en Y elkaar versterken.

Ik vind dat jullie goed werk doen, en ik denk dat er nog wat verbeterd moet worden.


Je merkt hier dat dit zachter overkomt, het compliment heeft meer kracht en je verwacht ook dat er nog iets meer komt.

Functioneel "Maar"


Je kunt het effect natuurlijk ook bewust gebruiken om iets te benadrukken.

Morgen zal het regenen, maar vandaag is het zonnig.


Ja maar


Het grappige is dat sommige mensen vaak "ja maar ..." gebruiken.

Ja maar dat is helemaal niet waar.


Als je het goed bekijkt, bedoelt de spreker eigenlijk gewoon "Nee". De spreker wil waarschijnlijk de ander van het tegendeel overtuigen en om dat effectief te doen is het handig om eerst wat met de ander mee te gaan. Alleen "ja" zeggen is vaak niet genoeg. Je zou eerst de bedoeling van de ander kunnen achterhalen en dat bevestigen.

Je zegt dat onze oplossing niet goed is en het zou mooi zijn als we een betere oplossing zouden hebben. We hebben dit goed onderzocht en als je een beter alternatief weet, staan we daar natuurlijk voor open.

dinsdag 6 januari 2009

Tommie en de baksteen

Tommie reed voor het eerst met een groep motorrijders mee en vond het nog wel spannend. Hij reed nog niet zo lang motor en deze mannen en vrouwen reden al jaren. Het was tegelijkertijd wel veilig, in zo'n grote groep ben je niet het buitenbeentje dat autorijden maar saai vindt. Heerlijk, het geluid van ronkende motoren, de geur van rubber, het blinkende chroom. Ze reden op een mooie zomerdag door allerlei dorpjes en zouden straks lekker koffie gaan drinken.

Het maken van scherpe bochten ging nog niet zo goed, Tommie moest vaak corrigeren als hij de bocht doorging. Hier was er weer zo een, weer een scherpe bocht naar rechts. Er lag een baksteen op de weg, Tommie zag het op tijd, concentreerde zich, keek naar het obstakel en toen hij de bocht doorreed, kon hij de baksteen moeilijk ontwijken. Zijn voorwiel ging over de baksteen heen en omdat hij nog steeds in de bocht zat, gleed zijn voorwiel opzij. Tommie dacht nog: "Dit is nou het nadeel van motorrijden, je moet je balans houden en als dat niet meer gaat, val je om". Gelukkig reed hij niet zo snel, zodat Tommie maar een klein stukje over de weg heen schoof. Zijn motor lag nu op de grond, de schade viel mee, zijn stuur was wat verbogen en er zaten hier en daar een paar krasjes op het chroom.

Kort daarna dronken ze met de hele groep koffie en Tommie schaamde zich een beetje dat hij gevallen was, het liefst zou hij stilletjes in een hoekje gaan zitten. Een van de oudere motorrijders, Klaas, ging naast Tommie zitten. Klaas had een grijze baard en deed een beetje aan de kerstman denken. Tot Tommie's verbazing maakte Klaas een compliment: "Dat ving je mooi op, die schuiver in de bocht, ik deed dat vroeger eens en moest met een grote schaafwond naar het ziekenhuis. Heb je weleens opgemerkt hoe makkelijk je normaal gesproken een bocht neemt als je geniet van het rijden en meer naar voren kijkt?" "Ja", zei Tommie, "als ik geen obstakels tegenkom gaat het prima. Ik zag die baksteen en keek er heel goed naar zodat ik er niet overheen zou gaan, en toch ging ik er overheen, ik begrijp het niet, ik deed zo mijn best."

Klaas nam nog een paar slokken koffie en zei: "Misschien is het beter om iets minder je best te doen en meer te genieten." Tommie keek een beetje verward en Klaas ging verder: "Ik denk weleens dat ik de motor met mijn ogen stuur, en niet met mijn handen. Als je met je ogen goed een bocht inkijkt, volgt je motor je vanzelf." Klaas gaf zijn lege koffiekopje aan Tommie: "Pak dit eens aan". "Toen je dit kopje aanpakte, dacht je na welke spieren je moet gebruiken om je arm en vingers te bewegen?". Tommie zei: "Natuurlijk niet, ik keek en mijn hand deed het gewoon." Klaas stond op en zei: "Zo is het ook met motorrijden, je kijkt naar waar je naartoe wilt en doet het gewoon. Als je naar een obstakel kijkt, rijdt je daar naartoe; het is beter om naar de weg te kijken waar je naartoe wilt, en dan gaat alles bijna vanzelf. En kijk wat verder weg, hou de horizon in de gaten, dan kun je beter je evenwicht bewaren."